ضریب آلفای کرونباخ

سومین روش تعیین پایایی آزمون با تاکید بر همسانی درونی روش ضریب آلفا نام دارد که به آن ضریب آلفا یا ضریب آلفای کرانباخ یا حتی آلفا نیز گفته می‌شود
روش آلفای کرانباخ در شرایطی که نمرات سوال نه به صورت دو ارزشی صفر و 1 بلکه به صورت چند ارزشی تعیین می‌شود و 20 KR برای آن مناسب نیست قابل استفاده است – مثلاً در رابطه با نمرات حاصل از پرسشنامه‌های شخصیت یا نگرش‌سنج که پاسخ دهنده به هر سوال در طیفی از مثلاً کاملاً موافق تا کاملاً مخالف (5 تا 1) جواب می‌دهد و هیچ یک از آنها درست یا غلط محسوب نمی‌شود .
اگر بخشهای آزمون یا خرده آزمونهایی که از مجموع آنها آزمون کلی تشکیل شده است به طور جداگانه نمره گذاری بشوند، در آن صورت ضریب آلفا مستلزم این نیست که سوالهای انفرادی به صورت درست و غلط تصحیح شوند
کرانباخ (1951) واضع این روش تعیین پایایی است. در این روش، اجزا یا قسمتهای آزمون برای سنجش ضریب پایایی آزمون به کار می‌روند. اگر قسمتهای "آزمون همان سوالهای آزمون باشند و سوالها به صورت درست (1) و غلط (0) تصحیح بشوند، ضریب آلفا برابر خواهد بود با 20 KR (روش کودر ریچارسون)که قبلا معرفی شد. اما اگر، به جای سوالها یا ماده‌ها، آزمون از بخشها یا قسمنهایی تشکیل شده باشد، مثل زمانی که یک آزمون از تعدادی خرده آزمون تشکیل یافته است، و بخواهیم از آنها در محاسبۀ ضریب پایایی کل آزمون استفاده کنیم، آنگاه از روش کرانباخ مطابق با فرمول زیر استفاده می‌کنیم.



منبع: اندازه گیری سنجش و ارزشیابی آموزشی نوشته دکتر علی اکبر سیف